Molens Zeddam, Wenum, Wijk bij Duurstede, Valburg, Didam en Zevenaar

Zeddam

Dit is echt een bijzonder exemplaar. Eén van de oudste molens van ons land, heb ikvan horen zeggen. Een binnenkruier, een torenmolen. Hij staat prachtig in het dorp op een bult. Hieronder zie je een filmpje van de draaiende molen. Je ziet onder meer reusel (varkensvet), waarmee de molen wordt gesmeerd.

Wenum Wiesel

Hier is een watermolen. Deze molen wordt in gang gezet door het water dat de Veluwe afkomt. Het bijzondere is dat de molen zowel graan kan verwerken, als dat hij kan zagen. Mooi om te zien en ook op een prachtige plek.

Wijk bij Duurstede

Wijk bij Duurstede. Deze molen kwamen we per ongeluk langs. Wat een prachtig uitzicht op de stelling. De molen heeft geen kleppen. Volgens mijn leraar molenaar is deze molen oud-hollands getuigd. Maar ja, dat snap ik nog niet allemaal.

Valburg

Laatst, op 3 juli 2019, was ik op de molen in Valburg. Prachtige standerdmolen. Mooi om te zien hoe die getuigd was en hoe de gehele molen op de wind moet worden gezet in plaats van alleen de kap.

Molen Valburg

Didam

Ik ken iemand die op de Lange Spruit in Didam woont. Zo heet die straat. Dat is dus vlak bij de molen. Ik kom daar regelmatig, maar onlangs, 3 augustus 2019, had ik wat tijd over en ben ik er binnen geweest. Het is niet alleen een windmolen. Binnen zijn allerlei educatieve molens van diesel, elektra tot en met een klein handmolentje. Hartstikke leuk om te zien. Van die handmolen heb ik helaas nog geen foto gemaakt, maar dat doe ik nog wel een keer. Het wieksysteem van deze molen is wel apart. De buitenroede is hetzelfde als bij de Kroon in Arnhem, echter zonder remkleppen. De binnenroede gebruikt twee systemen beschreven in de molendatabase.

Zevenaar

Op 28 augustus was het warm. Toch namen we de moeite om met de fiets via het pontje van Doornenburg naar Pannerden een kijkje te nemen bij de molens in Zevenaar. Twee totaal verschillende molens, Molen de Hoop is volop beroepsmatig in bedrijf. Er worden feestjes gegeven, graan gemaald etc.. Een van de weinige molens die nog commercieel wordt uitgebaat. Hulde!

De Buitenmolen is een oudje. Een torenmolen. Vooral het krui-systeem trok mijn aandacht. Dat is niet zo gemakkelijk te duiden. Uiteindelijk de molenaar erbij gehaald. Hij is naast molenaar ook “boeken over molens verzamelaar”. Hij liet het me zien en heeft het uitgelegd. Het dagelijks kruien gebeurd met een motortje. Ik vind het oude systeem ingenieus met tegendraads draaiende kruiwielen. Anders dan in Zeddam.

Het één met het ander

Zo ben je bezig. Mooie dagen zijn het. Niet te warm, heerlijk weer en een prachtige omgeving. Gisteren mooi op de molen gedraaid. Genoeg wind, dus geen zeilen, prachtige zon en er moest geluid worden. Hoe schrijf je verleden tijd van het luien *). We waren eigenlijk met te weinig, dus dat ging niet door. Ik wilde graag zien hoe je op de wind kunt luien. Vanochtend gingen ze dat doen. Verder kreeg ik de tip dat graan vlak voor de oogst wat stikstof nodig heeft. Daar gaat de korrel van groeien. Dat moeten we hebben. Nou ja, dus vanochtend allemaal boodschappen.

Eerst naar de molen om te zien hoe het luien werkt. Ik kreeg gelijk een klus. Helaas ging de luizak direct de verkeerde kant op. Gelukkig was de molenaar attent en was er niks aan de hand. Maar ook het luiwerk is een mooi systeem in de molen.

Toen door naar de intratuin om stikstof te kopen en achter Burgers Zoo langs naar de tuin om de tarwe te voeden. Gelijk even gesproeid.

Het was een mooi uniek rondje van huis naar de molen naar de Intratuin en naar de tuin en weer terug. Arnhem is een prachtstad. En op deze manier is het een met het ander mooi verbonden. Wie weet maak ik nog eens brood van eigen graan.

Luiwerk molen De Kroon in Klarendal

Vanmiddag was ik ook nog even in het Nederlands openluchtmuseum. Kijk hier.

*) Luien is een techniek om zakken graan naar boven te hijsen en meel naar beneden te laten zakken. Scheelt een boel zwaar werk.

6 juli 2019

Druk, druk, druk

Donderdag terug van Vlieland. In de avond was er een ledenvergadering van mijn partij over de crisis in de Arnhemse politiek. De vraag is hoe het komt en hoe het verder moet. Mijn partij is in de vorige periode ook uit de coalitie gestapt en nu zegt de fractie het vertrouwen op in twee coalitiegenoten. Toen was het om het bouwen in de uiterwaarden en het opruimen van de rotzooi in Stadsblokken / Meijnerswijk, nu gaat het om het sluitend krijgen van de begroting als gevolg van de tekorten in de (jeugd)zorg. Meer fundamenteel ligt er een samenwerkingsprobleem tussen de verschillende politici, die elkaar niet meer vertrouwen. Soms is het tijd voor gewoon andere mensen, is mijn indruk.

Dat zou een mooi onderwerp van gesprek kunnen zijn op de consultatiebijeenkomst, die ik afgelopen zaterdag had met een clubje mensen die in het jaar 2000 dezelfde training hebben gedaan. De bijeenkomst vond plaats in het hart van de Rotterdamse haven met uitzicht op grote zeeschepen. Een fantastische locatie. De mensen ken ik al lang en we praten dezelfde taal, die we in de opleiding geleerd hebben. Wie vraagt die leidt. Door verschillende brillen kijken. Over invloed en over leercurves. En Maslov kwam ook nog langs. We hebben het niet over de politiek in Arnhem gehad. Een van de deelnemers bracht het thema duurzaamheid en klimaatverandering ter sprake. En dat in deze omgeving!! We zagen voorbeelden van een bedrijf dat in zijn interne communicatie veel aandacht hiervoor heeft en probeert zijn CO2 footprint te reduceren. Eén van de deelnemers was heel erg boos op de VVD, die nota bene nu er iets ruimte in het klimaatdoelstellingen zit 130 km laat rijden. Weer een andere deelnemer is bio boer geworden en niet te vergeten was de deelnemer erbij die de essentiële vraag stelde: wat doe je er nu zelf persoonlijk aan?

We kijken allemaal met een andere bril. Het is belangrijk dat we erkennen dat we verschillende brillen kunnen dragen. De kunst is om met die verschillende brillen op de goede kant op te gaan. Dat kan mijns inziens alleen als we ook eens door de bril van een ander willen kijken. Het wordt tijd dat we dat in de Arnhemse politiek gaan doen.

30 juni 2019

Tarwe

Als je als doel hebt om van je eigen verbouwde tarwe een brood te bakken, dan kom je van alles tegen. Vorig jaar heb ik in april tarwe en rogge gezaaid. Het eerste zaaisel is opgegeten door de muizen. Die vinden tarwe heerlijk. Het tweede zaaisel heb ik afgedekt met plastic, totdat het ontkiemt was en als plantje verder ging. Voor de groei hebben muizen geen interesse. De tarwe ging bloeien en vlak na de bloei zag ik dat van binnenuit het veld de tarwe werd aangevreten. Ik dacht eerst door de vogels, maar dat bleek niet het geval. Het waren muizen die aan de aren beten waardoor de aar brak en ze bij de tarwe op de grond konden komen. Dat gebeurde direct na de bloei. Dus wachten op een volgroeide korrel deden ze niet. Kortom in 2018 heb ik geen oogst van de tarwe gehad.

Nu in 2019 hebben we speciaal anti ongedierte plastic gekocht. Daar is de wintertarwe eind 2018 onder ontkiemt. In de winter is de plant verder mooi groen gebleven. Nu in 2019 is de plant verder gaan groeien in het voorjaar en is de tarwe gaan bloeien. Ik heb er een kooi omheen gemaakt waar de muizen niet langs kunnen. En dat lukt wonderwel. De kooi noem ik Bagdad. In Bagdad heb je de ambassade wijk. Deze is helemaal omsingeld en iedereen die daar binnenkomt en er niet hoort, wordt er al dan niet levend uitgegooid. Dat geldt ook voor de muizen, die in mijn kooiconstructie binnen komen. Maar gelukkig tot nu toe zijn de muizen nog niet binnen geweest. Ik heb dus hoop, dat ik eindelijk dit jaar tarwe ga oogsten.

We gaan het zien.

Op 26 juni ziet de tuin er zo uit:

Bestaat het paradijs?

Vaak wanneer ik aankom bij de tuin in Schaarsbergen denk ik: “Het is hier net een paradijs…” Het is er altijd een paar graden warmer in de zomer, er is minder wind en in het voorjaar is het ’s nachts een paar graden kouder. Nog nachtvorst na IJsheiligen, soms. Daar is deze week geen sprake van. Vannacht wordt een minimum temperatuur van 19 graden verwacht….

We eten al lekker uit de tuin. Asperges, salades van verschillende slasoorten, worteltjes, bietjes en dagelijks aardbeien. Wimbledon is nog niet eens begonnen…. Gisteren hebben we voor het eerst aardappels gegeten. Toen ik ze aan het rooien was, zei een collega-tuinder dat het nog te vroeg was, want eerst moest het loof afsterven. Maar ik had vrijdag op de markt al van een andere collega gehoord dat zij al wel had gegeten. Nou ja, ik in verwarring…. Maar vanochtend kwam er uitkomst: de derde collega, die ik sprak zei: Ja dat hangt af van de soort. De ene kun je voor de bloei eten en de andere pas later.

Nou die van ons bloeien nu (zie foto). Maar welke soort heb ik. Gelukkig hou ik een Excel bij en dat geeft uitkomst. Ik heb de Berber aardappel. Dus we gaan volop aan de slag deze week. Gisteravond al heerlijk gegeten. De komende weken dan ook maar!!

23 juni 2019:

Barrelhouse gaat nooit met pensioen

Ik ben nu twee maanden niet meer aan het werk. Bijna twee maanden met pensioen. soms ben je een hele dag aan het zorgen en soms doe je alleen maar leuke dingen, zoals vandaag. Van je motoriek wordt van alles gevraagd. Afgelopen dinsdag was ik ’s ochtends op de molen en moest ik twaalf keer dezelfde knoop maken om de zeilen vast te maken. Hard werken. ’s Middags was ik met mijn kleinzoon van vier maanden aan het werk om hem een schone luier en drinken te geven… Vandaag was een andere dag….

Vanochtend kwam de keukenmeneer en vanmiddag heb ik een eind gefietst. Ik heb me mentaal voorbereid op het concert vanavond in Luxor Arnhem. Barrelhouse. Nog nooit heb ik ze live gezien. De blues. Ik hou van de blues. Het maakt melancholisch, het maakt droevig, maar als je je goed voelt, maakt het vooral vrolijk. Ik ken Tineke Schoemaker, zangeres van Barrelhouse alleen van Hotel Grolloo, een album van Cuby and the Blizzards.

Vanavond ging het dak eraf in Luxor. Ze speelden nieuwe nummers en oude nummers. Ze speelden alsof ze twintig waren. Ze zijn ook nog twintig. Ik zag mensen dansen die twintig waren. Ik ken de nummers niet van Barrelhouse, maar ik stond in één keer mee te swingen. Waarom heb ik ze nooit eerder live gezien? Ik weet het niet.

De band speelde de blues, de pianist speelde de blues. Ik werd ziek van zijn rust en van zijn timing. Fantastisch. En de gitaristen. Technisch perfect, maar met gevoel. Die mannen kunnen wat. Zonder ritmesectie geen blues. Met wie ik was vertelde een verhaal van haar pianolerares over Chopin. Zelf heeft ze tot haar spijt niet de timing van de blues. Over Chopin vertelde ze dat bij de piano stukken in de linkerhand een motortje zit geprogrammeerd. Die moet het doen. Het ritme, het timbre…. Zonder ritme geen Chopin en geen blues.

En dan Tineke. Die stem. Echte blues. Doorleefd. We gingen rekenen. Ze moet wel 70 zijn. Maar dat is ze niet. Wat een powergirl….

Tineke, one misty morning, I’m gonna write your name in the sky….

21 juni 2019

Pompei

Op vakantie in Italië kwamen we deze molen tegen in Pompeï. De Kweern is ook overvallen door de Vesuvius en is compleet opgegraven. De twee stenen zijn dus meer dan tweeduizend jaar oud en geven aan hoe oud het principe van de graanmolen is.

Werkelijk bijzonder.

Bezochte molens

Sinds ik bezig ben als leerling molenaar, kijk ik met andere ogen naar molens. Niet meer “Oh leuk, een molen…” Maar meer, waar staat dat ding, wat doet dat ding en wat valt op aan dat ding. Er is in Nederland een molendatabase. Daar staan zo’n 1200 molens in beschreven. In het begin van de opleiding heb ik de volgende molens van binnen bekeken. Daarna ook nog een groot aantal, maar dat hou ik niet meer bij.

Zeddam, Wenum, Wijk bij Duurstede en Valburg. Zie aparte pagina.

De paltrok molen in het openluchtmuseum in Arnhem. Zie aparte pagina.

Stations

Ik heb drie stations, eigenlijk vijf.

Station Arnhem Centraal. Dit prachtige station is mijn thuisbasis. Ik ben nog op zoek naar iemand die een uitsnede in H0 wil namaken. Sommige dingen kun je beter uitbesteden.

Station Zwolle. Ik ben daar denk ik het vaakst uit- en over gestapt. Soms vind ik het jammer dat het is verbouwd. Hier heb ik de meeste koffie gedronken. ’s Ochtends om 7:55 uur liepen we de restauratie binnen en altijd dezelfde ober die ons kende. Een gulden voor een lekker bakkie.

Station Ommen. Mijn thuisbasis als kind, puber en jong volwassene. We keken vanuit huis altijd op het spoor richting Hardenberg. In het Laarbos, achter het spoor ken ik elke boom. Wanneer ik naar school in Zwolle moest, kwam ik in de regel gelijk met de trein het perron op. Nu kun je er heerlijke koffie drinken.

Remise. De remise is een tweetal opstelsporen en een tweetal doorloopsporen. In het geheel zou het ook station Roosendaal kunnen zijn omdat de treinen van Zwollen naar Arnhem ook door kunnen rijden naar Roosendaal, vice versa. Wie weet komt hier een naamsverandering.

De Uithoek. De Uithoek is het rangeerterrein van station Arnhem Centraal. Daar staan ’s avonds en in het weekend de treinen geparkeerd van Syntus en NS. Ik heb daar nu vier opstelsporen.

Een ritje van Ommen naar Zwolle….

Dit is de oude baan van 3 vierkante meter.

16 juni 2019