Over de oorlog in de Oekraïne zijn we het met z’n allen wel eens. De Oekraïners horen bij het westen en we willen dat de Russen verliezen, op een paar malloten van Forum voor Democratie na. Dat zijn overigens wel 4 of 5 zetels. Dus vergis je niet 3 op de 100, 1 op de 30, kiezers stemt daarvoor. Dat was in de tijden van Janmaat net effe anders.
Maar wat verwarrender is, is de oorlog in Gaza. Er zijn verschillende perspectieven.
Het perspectief van de joden die in een pogrom zijn aangevallen terwijl ze aan het feesten waren. Zonder aanleiding werden ze de dood ingejaagd of worden ze tot op de dag van vandaag gegijzeld. Puur terrorisme, waarmee niet te onderhandelen valt.
Het perspectief van de gewone Palestijn in Gaza die probeert te overleven te midden van een jungle en afhankelijk is van hulp. Die geen weg vooruit ziet in Gaza en nu na 7 oktober systematisch wordt gebombardeerd. Eindeloos uitzichtloos.
Het perspectief van Hamas, dat onder ziekenhuizen, bij scholen en in vluchtelingen kampen bases opricht en van daaruit Israël wil bombarderen en van de rivier tot aan de zee wil vernietigen.
Dan hebben we nog de gewone Nederlander, die graag een standpunt inneemt, zoals ik. Maar welk standpunt? Hoe verwarrend is dit. In tijden van oorlog komt het erop aan. In Rotterdam wordt vandaag een monument opgericht voor de mannen die werden gedwongen in de oorlogsmachine van Hitler te werken. Meer dan vijfhonderd van hen kwamen nooit meer terug. Lees hier.
Anderen vragen zich af of je de bombardementen van Israël op Gaza kunt vergelijken met de vernietingsmachine van Auschwitz. Ik denk van niet. In Auschwitz waren weerloze burgers die en masse werden vernietigd. In Gaza, wordt gebombardeerd op scholen en is het doel strijders te vernietigen. Daarbij vallen veel te veel burgerslachtoffers. Rampzalig.
En we kunnen eenvoudig zeggen dat een twee staten oplossing de oplossing is. Maar dan moeten we beginnen met de financiers van deze staten om tafel te brengen. Qatar en anderen willen een vorm van ellende in stand houden, denk ik weleens. Het heeft in ieder geval effect op de olieprijs.
Ik werd deze dagen getroffen door Frits Barend, Lodewijk Asscher en Robert Habeck. Frits bezoekt regelmatig Abelhak Nouri. Ajaxied die door medisch falen in coma ligt. Frits probeert te overbruggen. Een gewoon mens, die zich in zijn eigen stad niet meer veilig voelt. Lodewijk Asscher reageert zeer ingetogen op een artikel in Trouw van Leo Lucassen en intens op een spotprent in de Volkskrant. Ik ben hem zeer dankbaar voor alle nuance.
De haat sijpelt weer door de stad, het land en op de stations. Ik ben van GroenLinks, al 40 jaar, en als dan een statenlid van mijn partij in de Staten van Utrecht in haar maidenspeech begint met de rivier en eindigt bij de zee, word ik misselijk en verdrietig. Trots ben ik daarentegen op de verbindende rol van Femke Halsema in Amsterdam.
Het interview dat Robert Habeck, Grünen minister voor economie en klimaat in Duitsland, had met Igor Levit, pianist, gaf mijn denken richting. Hier te zien.
Nie wieder ist jetzt.
10 november 2023